Dansen bij de vulkaan

(opnieuw geplaatste blog van 12 augustus 2013)

Na een boottocht van een kleine drie uur, leggen we aan in Goma, hoofdstad van provincie Noord-Kivu, Noord-Oost Congo. Een naam die bij sommigen vreselijke herinneringen oproept van vluchtelingen, oorlog en ellende. Inderdaad werd deze stad in 1994 en daarna overspoeld met vluchtelingen uit Rwanda die na de genocide een goed heenkomen zochten. Daarna werd deze grensstad het startpunt van de regionale oorlog die vanaf 1996 tot pakweg 2007 heeft gewoed en miljoenen mensen het leven kostte. Maar dat was toen. Nu zien we weliswaar een wat vermolmde, rommelige stad, waar vulkanisch gesteente een naargeestige aanblik biedt, met veel slechte wegen en lege plekken; anderzijds wordt er volop gebouwd, zijn er markten, kerkdiensten en goede restaurants, en is het relatief rustig. Okay, vorig jaar augustus werd de stad tijdelijk bezet door de rebellen en momenteel woedt op het platteland, vanaf 50 km van de stad, nog steeds een guerillaoorlog tussen regeringsleger en diverse rebellengroepen, die in sommige gebieden de macht hebben. Maar daar merk je in het centrum weinig van. Toch verraden de flinke aanwezigheid van de VN peacekeepers (Monusco) en de forse bewaking aan de grens met Rwanda, waar ons hotel vlakbij ligt, dat het hier niet een normale stad betreft. Er hangt altijd een zekere spanning. Na de duisternis is het ook niet raadzaam je de straat op te begeven. Al is het maar om te vermijden dat men je aanziet voor een Monusco militair, die hier niet populair zijn omdat ze immers weinig hebben verbeterd sinds ze hier zijn, volgens de bevolking. Tja. De situatie is zo ingewikkeld dat er ook weinig eer is te behalen voor een vredesmacht die nauwelijks mandaat heeft om echt in te grijpen in de strijd. Ook al is dat mandaat laatst uitgebreid (er mag toch worden geschoten), toch flikkeren de gevechten soms weer op, en vlucht weer een deel van de bevolking naar veiliger oorden, alles achterlatend. Wanneer komt hier een einde aan? Niemand die het weet. Ondertussen gaat het leven in Goma gewoon door. Alsof er niets aan de hand is. Misschien wordt het ooit nog een gewone stad. Hoewel, wat heet gewoon als er vlak buiten de stad een actieve vulkaan ligt.